با ایجاد رابطه بهتر میان فیلمسازان و مسؤولان سینمایی، تحولاتى صورت گرفت. فیلم دونده (امیر نادری، ۱۳۶۴) شروع این دگرگونى به حساب مىآید. دونده اولین فیلم سینمایى بعد از انقلاب است که در جشنوارههاى خارجى مورد تحسین واقع مىشود. بتدریج کارگردانهاى دیگرى نیز با ساخت فیلمهاى تازه، جو یکنواخت سینماى دولتى را شکستند. على حاتمى با فیلم 'کمالالملک' ، داریوش مهرجویى با 'اجارهنشینها' و بعد 'هامون' ، بهرام بیضایى با فیلمهاى 'باشو غریبهٔ کوچک' و 'شاید وقتى دیگر' ، عباس کیارستمى با 'خانهٔ دوست کجاست' ، 'کلوزآپ' و 'مشق شب' ، مسعود کیمیایى با فیلم 'دندان مار' و ناصر تقوایى با 'ناخدا خورشید' هر یک در جهت ارتقاى کیفى سینماى ایران مؤثر واقع شدند. | |||
در گروه فیلمسازان تازه نیز فیلمهاى ارزندهاى عرضه شد. از کارگردانهایى چون کیانوش عیارى 'شبح کژدم، آن سوى آتش' و على ژکان 'مادیان' و ... . | |||
همچنین باید از محسن مخملباف، ابراهیم حاتمىکیا، ابوالفضل جدیدى نام برد که در فیلمهاى قبلى خود تجدیدنظر کرده و آثار درخور توجهى ارائه مىدهند. در این دوره مخملباف از محبوبترین فیلمسازان سینماى جدى و فرهنگى ایران است. | |||
در این دوره سینماى هنرى ایران با حمایت آشکار بنیاد سینماى فارابى درخشش کمنظیرى در جشنوارههاى جهانى پیدا مىکند. | |||
فیلم 'عروس' (بهروز افخمی، ۱۳۶۸)، پدیدۀ سال ۱۳۷۰ است که رکورد فروش فیلمهاى تاریخ سینماى ایران را شکست. | |||
| |||
'آلبوم تمبر' (کیومرث پوراحمد)، 'اتاق یک' (رحیم رحیمىپور)، 'اجارهنشینها' (داریوش مهرجویی)، 'افیون' (داریوش کوشان)، 'باشو غریبهٔ کوچک' (بهرام بیضایی)، 'بگذار زندگى کنم' (شاپور قریب)، 'بىپناه' (علىرضا داودنژاد)، 'بىبىچلچله' (کیومرث پوراحمد)، 'پرواز در شب' (رسول ملاقلىپور)، 'پلاک' (ابراهیم قاضىزاده)، 'روزهاى انتظار' (مهران تأییدی)، 'گل بهار' (تهمینه اردکانی)، 'گودال' (محمد حسنزاده)، 'مأموریت' (حسین زندباف)، 'مرگ گرگها' (جهانگیر جهانگیری)، 'معما' (حسین زندباف)، 'ملاقات' (خسرو معصومی)، 'مقاومت' (احمد نیکآذر)، 'میهمان خصوصی' (حسن هدایت)، 'ناخدا خورشید' (ناصر تقوایی)، 'هشت و نیم شب' (اسماعیل رحیمزاده)، 'هواى تازه' (تورج منصوری)، 'همه با هم' (محمد نورىنژاد)، 'هویت' (ابراهیم حاتمىکیا). در این سال جایزهٔ ویژۀ هیئت داوران به فیلم 'خانهٔ دوست کجاست' ساختهٔ عباس کیارستمى و جایزهٔ بهترین کارگردان به عباس کیارستمى اهدا شد. | |||
| |||
'آشیانهٔ مهر' (شاپور قریب)، 'آن سوى آتش' (کیانوش عیاری)، 'ایستگاه' (یدالله صمدی)، 'با من از فردا بگو' (فریدون کوچکیان)، 'بحران' (علىاصغر شادروان)، 'بهار در پاییز' (مهدى فخیمزاده)، 'بوعلىسینا' (کیهان رهگذر)، 'پائیزان' (رسول صدرعاملی)، 'پرستار شب' (محمدعلى نجفی)، 'پرندهٔ کوچک خوشبختی' (پوران درخشنده)، 'تحفهها' (ابراهیم وحیدزاده)، 'ترن' (امیر قویدل)، 'جهیزیه براى رباب' (سیامک شایقی)، 'جمیل' (احمد بخشی)، 'جعفرخان از فرنگ برگشته' (کار گروهی)، 'جنگلبان' (منوچهر حقانىپرست)، 'خارج از محدوده' (رخشان بنىاعتماد)، 'خانه در انتظار' (منوچهر عسگرىنسب)، 'خانهاى مثل شهر' (حجتالله سیفی)، 'خبرچین' (نصرتالله زمردیان)، 'در انتظار شیطان' (حمیدالدین صفایی)، 'ردپایى در شن' (محمدرضا هنرمند)، 'زمزمه' (خسرو ملکان)، 'سازمان ۴' (حسن جوانبخش)، 'سایههاى غم' (شاپور غریب)، 'سرب' (مسعود کیمیایی)، 'سرزمین آرزوها' (مجید قارىزاده)، 'سیمرغ' (اکبر صادقی)، 'شاید وقتى دیگر' (بهرام بیضایی)، 'شرایط عینی' (احمدرضا گرشاسبی)، 'شکار' (مجید جوانمرد)، 'شکوه زندگی' (حسن محمدزاده)، 'شناسایی' (محمدرضا اعلامی)، 'شیرک' (داریوش مهرجویی)، 'صعود' (فریدون جیرانی)، 'کانىمانگا' (سیفالله داد)، 'گرفتار' (منصور تهرانی)، 'گشتىها' (جواد مرادی)، 'گمشدگان' (محمدعلى سجادی)، 'گل مریم' (حسن محمدزاده)، 'گنج' (محمدعلى سجادی)، 'گویار' (کیومرث پوراحمد)، 'غریبه' (رحمان رضایی)، 'مسافران مهتاب' (مهدى فخیمزاده)، 'مکافات' (منوچهر مصیری)، 'محکومین' (ناصر محمدی)، 'محموله' (سیروس الوند)، 'مزدوران' (جهانگیر جهانگیری)، 'وکیل اول' (جمشید حیدری)، 'ویزا' (بهرام رىپور)، 'هراس' (شهریار بحرانی)، 'یاد و دیدار' (رجب محمدین)، 'یار در خانه' (خسرو سینایی). در جشنوارهٔ ششم بهترین فیلم شناخته نشد اما جایزه بهترین کارگردان به کیانوش عیارى بخاطر فیلم 'آن سوى آتش' تعلق گرفت. | |||
| |||
'آخرین لحظه' (فرخ انصارى بصیر)، 'آرى این چنین بود' (داود اسماعیلی)، 'دریثه' (کاظم بلوچی)، 'افسون' (محمدرضا صفوی)، 'افق' (رسول ملاقلىپور)، 'باء' (فتحعلى اویسی)، 'باد سرخ' (جمشید ملکپور)، 'بایسیکلرات' (محسن مخملباف)، 'پنجره' (امیر توسل)، 'تا غروب' (جعفر دالی)، 'چون باد' (محمدعلى سجادی)، 'خانه در انتظار' (منوچهر عسگرىنسب)، 'در مسیر تندباد' (مسعود جعفرى جوزانی)، 'دوران سربی' (خسرو معصومی)، 'دیدهبان' (ابراهیم حاتمىکیا)، 'روز باشکوه' (کیانوش عیاری)، 'روزنه' (جمال شورجه)، 'سالهاى خاکستر' (مهدى صباغزاده)، 'ستاره و الماس' (سیامک شایقی)، 'سلام سرزمین من' (اکبر خامین)، 'سفر عشق' (ابوالحسن داودی)، 'سکوت' (على سجادى حسینی)، 'شاخههاى بید' (امرالله احمدجو)، 'شب حادثه' (سیروس الوند)، 'صخره همیشه سبز' (عباس ناصری)، 'طوبی' (خسرو ملکان)، 'عبور' (کمال تبریزی)، 'عروسى خوبان' (محسن مخملباف)، 'کارآگاه ۲' (بهروز غریبپور)، 'کشتى آنجلیکا' (محمدرضا بزرگنیا)، 'گراند سینما' (حسن هدایت)، 'گل' (رجب محمدین)، 'گلنار' (کامبوزیا پرتوی)، 'لنگرگاه' (کیومرث پوراحمد)، 'ماهی' (کامبوزیا پرتوی)، 'مرغ همسایه' (عباس احمد مطلق)، 'مشق شب' (عباس کیارستمی)، 'میهمان ناخوانده' (کار گروهی)، 'نارونی' (سعید ابراهیمىفر)، 'هىجو' (منوچهر عسگرىنسب)، 'یک صبح پرماجرا' (تورج منصوری). | |||
در جشنوارهٔ هفتم بینالمللى فجر در مسیر تندباد فیلم برتر شناخته شد و بهترین کارگردان محسن مخملباف بخاطر 'بایسیکلران' معرفى شد. |