Cecil B. Demille

سسیل ب. دومیل

 

موفق‌ترین و پرزرق و برق‌ترین نمایندهٔ 'اخلاق نو' در تمام فعالیت‌های سینمائی‌اش مردی به‌نام سسیل ب. دومیل (Cecil B. Demille) (۱۹۵۹ - ۱۸۸۱) بود. او کار خود را با کارگردانی فیلم مرد زن‌نما (The Squaw Man) (۱۹۱۴)، نخستین فیلم و سترن هالیوودی، برای کمپانی نمایش‌های بلند جسی‌لاسکی آغاز کرد و از نظر تجارتی و نیز انتقادی با موفقیت عظیمی روبه‌رو شد. بلافاصله یک سلسله و سترن بلند دیگر (از جمله ویرجینیائی The Virginian) ،(۱۹۱۴) و آوای شمال (Call of the North) ،(۱۹۱۴) ساخت و مشهور شد.

در جریان جنگ یک سلسله فیلم‌های مؤثر میهن‌پرستانه ساخت - زنی به‌نام جُوان (Joan the Woman) (۱۹۱۷)؛ آمریکائی کوچک (The Little American) (۱۹۱۷)؛ تا روزی که به‌سوی تو بازگردم (Till I Come Back to You) (۱۹۱۸) - و سپس با فیلم‌هائی مربوط به اوضاع پس از جنگ با مایه‌های سکسی و روابط نامشروع تغییر جهت داد تا تماشاگران را متفنن را سرگرم کند.

در یک سلسله کمدی‌های رفتار که با مهارت ساخت، طبقهٔ متوسط تازه به دوران رسیدهٔ هالیوودی را هدف قرار داد - تجدید فراش (Old Wives for New) (۱۹۱۸)؛ شوهرت را عوض نکن (Don't C hange Your Husband) (۱۹۱۹)؛ مذکر و مونث (Male and Female) (۱۹۱۹)؛ چرا زنم را عوض کنم؟ (Why Change Your Wife?) (۱۹۲۰)؛ میوهٔ ممنوعه (Forbidden Fruit) (۱۹۲۱)؛ روابط آناتُل (Affairs of Anatol) (۱۹۲۱)؛ بهشت احمق‌ها (Fool's Paradise) (۱۹۲۱)؛ دندهٔ آدم (Adam's Rib) (۱۹۲۲) و شب عطیلی (Saturday Night) (۱۹۲۲). دومیل در فیلم‌هایش وان حمام را همچون معبدی رازآمیز از زیبائی، و هنر برهنه شدن را همچون هنرهای زیبا نمایش می‌داد و ظاهراً چنین القاء می‌کرد که ازدواج‌های 'مدرن' در لوای فلسفهٔ لذت‌جوئی از هم می‌پاند. او با زیرکی تمام در حالی‌که ارزش‌های 'اخلاق نو' را تبلیغ می‌کرد و در عین حال ضد ارزش‌ها را حقانیت می‌بخشید و رواج می‌داد. با تأسیس دفتر هیز، دومیل از فرمول‌های 'ارزش‌های مصلحتی' استقبال کرد و آنها را به ده فرمان (۱۹۲۳) خود بدل ساخت، فیلمی پر از صحنه‌های سکسی و خشونت‌آمیز، و در عین حال نمایشی مذهبی، که او را شهرهٔ آفاق کرد.

این فیلم با هزینه‌ای بیش از ۵/۱ میلیون دلار، با فصل‌هائی برگرفته از کتاب مقدس و با تکنیک تکنی‌کالر دو رنگی یکی از پولسازترین فیلم‌های زمانهٔ خود شد. ده فرمان ضمناً نمونه‌ای است از عملکرد دفتر هیز که در واقع امکان می‌داد 'گناه' را به‌صورتی مستهجن به نمایش درآورند؛ به شرط آن که در پایان داستان گناهنکاران به‌سزاری اعمال خود برسند. این فرمول موفق فیلم‌های باشکوه مذهبی در واقع علامت تجاری دومیل شد و او این تمهید را بارها و بارها در فیلم‌هایش - شا‌شاهان (King of Kings) (۱۹۲۷)؛ علامت صلیب (The Sign of the Cross) (۱۹۲۲)؛ سامسُن و دلیله (Samson and Delilah) (۱۹۲۳) و سرانجام در آخرین فیلمش، ده فرمان (۱۹۵۶) جدید، که نمونهٔ تمام رنگی و پرده عریض اولی است به‌کار بست. اما باید گفت که دومیل در انواع دیگر فیلم‌های باشکوه، نیز دستی توانا داشت: فیلم‌های تاریخی کلئوپاترا (Cleopatra) ،(۱۹۳۴)؛ جنگ‌های صلیبی (The Crusades) ،(۱۹۳۵) و بوکانیر - دزد دریائی (The Buccaneer) ،(۱۹۳۸)؛ فیلم‌های وستون (مرد دشت The Plainsman) ،(۱۹۳۸) و قطار یونیون پاسیفیک (Union Pacific) ،(۱۹۳۹) و فیلم‌های سیرک (بزرگ‌ترین نمایش روی زمین، Greatest Show on Earth) ،(۱۹۵۲) معدودی از فیلم‌های دومیل در گونهٔ خود کلاسیک شده‌اند - از جمله مذکر و مؤنث و قطار یونیون پاسیفیک دومیل فیلمسازی مجلل‌ساز، کلان‌نگر و عوام‌گرا بود.